In gesprek met de enige echte bevlogen molenaar Kees Mens.
‘De liefde voor molens had ik altijd al. De techniek van de molens en het draaien van het wieken fascineert mij. Voor mijn pensionering had ik hier geen tijd voor vanwege het bedrijf. Nadat ik gestopt ben met werken bij ons familiebedrijf Mens&Co, heb ik de twee jarige opleiding voor molenaar gevolgd. Ik ben vrijwilliger geworden bij molens De Hoop in Wieringerwaard (een Korenmolen) en bij de P in de Zijpe (een Poldermolen). Instructeur wilde ik ook graag worden en geef praktijk- en theorieles aan molenaars in opleiding.’
Molenaar bij de Lastdrager
‘Acht jaar geleden vroeg de Stichting West-Friese molens, waar de molens onder vallen, aan mij hebben of ik ook molenaar wilde worden van de Lastdrager. De toenmalige molenaar van de Lastdrager wilde stoppen vanwege zijn leeftijd. Ik heb toen ‘ja’ gezegd onder voorbehoud. Mijn voorwaarde was dat de molen de Lastdrager gerestaureerd zou worden, zodat het weer een maalvaardige molen zou worden. Het bestuur heeft hier wel enige tijd over na moeten denken, maar gelukkig wel toegezegd.’
Wat doe je allemaal als Molenaar?
‘Je zorgt voor onderhoud van de molen, geeft rondleidingen, zorgt dat het meel gemalen wordt door het draaien van de molen, verzorgt de openstellingen, verkoopt de meel, en coördineert de andere vrijwilligers. Tijdens open monumentendagen en molendagen is het altijd gezellig druk. Marga, mijn vrouw, helpt mij met de werkzaamheden van de molen. Zoals het inpakken van het meel, ontvangen van bezoekers en regelt de boekhouding. Eigenlijk voeren we weer een bedrijfje samen. Onze dochter helpt ook af en toe tijdens open dagen. Voor de Hollandse Molenstichting maakt ze reportages over jongeren in de molens. Om te proberen om jongeren te enthousiasmeren voor de molens.’
De restauratie van de Lastdrager
‘In 2018 heeft de Lastdrager de molenprijs gewonnen van € 95.000,- zodat de molen gerestaureerd en maalvaardig gemaakt kon worden. Dus dat was geweldig! In 2019 kon de restauratie beginnen. Begin 2021 was de restauratie klaar en draait en maalt de molen weer, net als vroeger. Ik ben meerdere dagen per week aanwezig voor werkzaamheden en voor het malen van meel. De molen is dan open en bezoekers zijn welkom. Op zaterdag is het winkeltje en de molen altijd geopend. Ik ben heel trots dat het ook gelukt is om de molen te renoveren en het huisje, waar het winkeltje is, erbij te bouwen.’
De oudste molen van Nederland viert 500 jarig bestaan
‘De molen bestaat nu 500 jaar. In 1522 is de molen gebouwd. Dat betekent dat onze Lastdrager de oudste molen van Nederland is. Dat is toch wel een feestje waard, dachten mijn vrouw en ik. En dan is het nu zover! Vrijdag 14 juni is het officiële gedeelte. Er komen 100 genodigden, zoals bestuursleden van de Hollandsche Molen, de West-Friese molens, van molenstichtingen, collega molenaars, donateurs, sponsoren, de wethouder en buren.’
Feestprogramma op zaterdag 15 juni en zondag 16 juni
‘Voor de zaterdag en zondag hebben we mooie fietstochten langs molens in de omgeving georganiseerd in samenwerking met gemeente Opmeer. Vanaf 11.00 uur kun je starten. Een fietstocht van 15 km gaat langs vier molens en een fietstocht van 30 km gaat langs acht molens in de omgeving. Je kunt je vooraf aanmelden, maar ook op de dag zelf is. De kosten zijn € 1,-. Alle molens hebben een letter, met de letters kun je een naam maken. Bij terugkomst is er drinken en pannenkoeken van ons eigen meel. Het meel is puur natuur, zonder toevoegingen. Natuurlijk kun je ook in onze molen kijken en meel kopen. Zoals pannenkoekenmeel, verschillende bak- en broodmixen, bloem, spelt en rogge.’
Waarom heeft de molen de naam Lastdrager gekregen?
‘De molen heeft zijn naam te danken aan de familie Bos, in 1860. Een molenaarsfamilie die 100 jaar voor de molen heeft gezorgd. Waarom ze voor deze naam hebben gekozen is niet bekend. Maar ik vind het een mooie en toepasselijke naam.’
Hoeveel molens heeft Opmeer?
‘Gemeente Opmeer is vijf molens rijk. Voor een kleine gemeente is dat natuurlijk een enorm aantal. Daar mogen we echt trots op zijn. Het zijn, behalve de Lastdrager, allemaal Poldermolens, deze worden bewoond. Het wonen in een Molen is natuurlijk heel bijzonder. Tijdens de fietstocht kun je het zelf aan de molenaars vragen, zij proberen zoveel mogelijk thuis te zijn om alle gasten te woord te staan.’
Wat vind je zo mooi aan het Molenaarsvak?
‘De techniek van de Molen, het draaien van de wieken, het opleiden van nieuwe molenaars, het geven van rondleidingen, mensen blij maken met de meelproducten en dat ik mag werken met belangrijk Nederlands cultuur erfgoed. Vorig weekend kreeg ik bezoek van Amerikanen en daarna nog van mensen uit Nieuw Zeeland. Ik heb ze een uitgebreide rondleidingen gegeven. Ze vonden het geweldig. ‘You make my day’, zeiden ze. Ja, dat is natuurlijk prachtig om te horen. Dan fiets ik heel voldaan naar huis.’
Een opvolger
‘Ik hoop natuurlijk over een paar jaar op een paar opvolgers hier in de gemeente of vlak daarbuiten om het molenaarsvak van de Lastdrager van mij over te nemen voor in de toekomst.’
‘Kees, bedankt voor je prachtige verhaal. En we zijn heel blij dat jij molenaar bent van de Lastdrager en dat je wens om de molen weer werkend te krijgen gelukt is! We wensen je een heel mooi feestweekend, samen met je gezin, alle vrijwilligers en collega molenaars.’
